علاوه بر قارچها و باکتریها ویروس ها و ویروئیدها هم می‌توانند در گیاهان بیماری ایجاد می‌کنند. در این مطلب تعدادی از این بیماری ها و راه درمانی آنها گفته شده است.
بیماری های ویروسی درختان میوه
ویروس آمریکایی خطی (APLPV)
این بیماری بیشتر در درختان سیاه ریشه دیده می‌شود. علائم این بیماری در انواع پرونوس ها به صورت خطوط با الگوهای زرد روی برگها دیده می‌شود. مشابه همین الگوها روی برگ درختان سیب هم دیده می‌شود. ارقام زیادی از آلوها و گیلاس و آلبالو به این بیماری مستعد هستند. این بیماری بوسیله پیوند آلوده روی پایه ها منتقل می‌شوند.
ویروس لکه زردی سیب
این بیماری ویروسی در سیب، آلو و زردآلو دیده می‌شود. علائم این بیماری معمولا در برگها، میوه ها، و تنه درختان دیده می‌شود. شدت این بیماری در گونه های مختلف متفاوت است. در برخی گونه ها ممکن است به صورت ترک خوردن تنه، ساقه، و لکه های حلقوی قهوه ای روی میوه و یا لکه های آفتاب سوخته روی میوه های گیلاس و آلبالو و یا همه این موارد با هم دیده شود. در برخی از ارقام هلو ممکن است لکه های سبز تیره، با خطوط موجی حلقه های روشن روی میوه دیده شود. این بیماری هم بیشتر به دلیل پیوند آلوده منتقل می‌شود. بسیاری از درختان میوه هسته دار و برخی ارقام به، سیب و گلابی میزبان این بیماری هستند. این بیماری هم توسط پیوندک و شیره گیاهی آلوده منتقل می‌شود.
ویروس موزاییک سیب (ApMV) و ویروس خطی آلو
این ویروس در سیب، آلو و خانواده رزاسه باعث ایجاد عارضه خطوط زرد می‌شود. شدت این بیماری در ارقام مختلف متفاوت است. آلودگی ممکن است باعث کاهش قابل توجهی در رشد و عملکرد محصول شود.
علائم بیماری ویروسی موزاییک سیب (ApMV) و ویروس خطی آلو
الگوهایی به رنگ سبز روشن، و زرد که روی برگهای آلو، زردآلو، هلو و بادام دیده می‌شود. این الگوها ممکن است به اشکال حلقه ای یا برگ بلوطی دیده شوند. این علائم بیشتر در بهار یا اوایل تابستان دیده شده و با گرمتر شدن هوا از بین می‌روند. در برخی ارقام بادام این ویروس می‌تواند باعث ایجاد ریزش جوانه ها و شکوفه ها شوند.
میزبان طبیعی این ویروس بیشتر گونه های پرونوس مانند زردآلو،گیلاس، آلو و هلو ها هستند. در برخی گیاهان مانند سیب، توت فرنگی، تمشک و گل رز هم می‌تواند بیماری ایجاد کند. علاوه بر گیاهان خانواده رزاسه در برخی دیگر از گیاهان مانند کینوا، خیار، کدو تنبل، توتون و پتونیا هم می‌تواند بیماری ایجاد کند. در انتقال این بیماری عوامل طبیعی شناخته نشدند و بیشتر بوسیله پیوند منتقل می‌شوند. این ویروس توسط بذرها در افزایش فندق هم انتقال می‌یابد.
درمان بیماری ویروس موزائیک سیب
در زمان کاشت از گیاهان عاری از ویروس به دست آمده از کشت نوک سرشاخه و نگهداری شده در دمای 37 درجه به مدت 2 تا 4 هفته استفاده شود.
ویروس لکه حلقه ای سبز گیلاس
این بیماری باعث می‌شود میوه ها به خوبی به فروش نرسند. در برگهای بالغ آلبالو 4 تا 6 هفته بعد از ریزش گلبرگها لکه های سبز یا حاشیه زرد بوجود می‌آید. مناطق زرد در طول رگبرگها گیاه با جمع شدن برگها همراه هستند. در نتیجه برگها دوقلو و پیچ خورده می‌شوند و به صورت طولی شکاف می‌خورند. راه درمان این بیماری گرم شدن محیط است.
ویروس پیچیدگی برگ گیلاس(CLRV)
ویروس پیچیدگی برگ گیلاس در درخت گیلاس کمیاب است و بیشتر باعث ایجاد بیماری در گردو می‌شود. علائم این بیماری ویروسی در برگهای روی شاخه ایجاد می‌شود و شدت این بیماری به گونه های این بیماری بستگی دارد. در درخت گیلاس این بیماری باعث تاخیر در گلدهی، پیچیدگی برگها و در نهایت مرگ گیاه می‌شود. در گونه های دیگر لکه های حلقه ای زرد، الگوهای خطی یا شبکه آوندی زرد رنگ ممکن اتفاق بیفتد.
میزبان های طبیعی این ویروس درختان چوبی مانند گیلاس، گردو، زیتون، نارون، توس، زبان گنجشک، آقطی، ذغال اخته و یاس بنفش هستند. این بیماری ممکن است توسط نماتدها منتقل شوند.
بیماری ویروسی گیلاس کوچک
این بیماری در ارقام با میوه هایی درشت دیده می‌شود. میوه ها به صورت طبیعی شروع به رشد می‌کنند ولی در زمان رسیدن کامل می‌ریزند. بسته به رقم، فصل و محل باغ میوه ها نوک تیز، کم رنگ، کوچک و بی مزه هستند. علائم این بیماری روی برگها به صورت لکه های قرمز یا برنزی است که از شهریور تا آبان دیده می‌شوند. درختان میزبان این بیماری در گیلاس ها، آلبالو و گیلاس های زینتی و انواع پرونوس ها دیده می‌شوند. راههای انتقال این بیماری پیوند است.
ویروس جمع شدن برگها در گیلاس
از سالها قبل دانشمندان به وجود ارتباطی بین بیماری جمع شدن برگ گیلاس و آبله زردآلو(apricot ring pox diseases) پی بردند. علائم بیماری ناشی از این ویروس شامل برگهای کوچک، تاخورده که عدم تقارن دو جانبه دارند دیده می‌شوند. این بد شکلی به همراه قهوه ای شدن رگبرگها و دمبرگها دیده می‌شوند. در برخی موارد سمت دورتر برگها به سرعت به سمت داخل خم می‌شوند. البته در این بیماری ممکن است میوه ها هم بد شکل شوند. این بیماری بوسیله پیوند منتقل می‌شوند.
بیماری ویروئیدی(Hop stunt viroid)
این بیماری بیشتر در آلو و هلو بیشتر به صورت لکه های حلقه ای و تکه ای به رنک زرد مایل به قرمز دیده می‌شود. در گیاهان آلو، هلو، خیار، ملون، لوفا هم وجود دارند.
بیماری ویروئیدی موزائیک هلو(PLMVd)
این بیماری ویروئیدی در سرتاسر جهان شایع است و عمر اقتصادی درخت را به سرعت بعد از 5 سال کاهش می‌دهد و در برخی از ارقام باعث کاهش کیفیت میوه ها می‌شود. موزائیک معمولی به ندرت در روی برگها دیده می‌شود. باز شدن جوانه ها، شکوفه دادن و رسیدن میوه ها را 4 تا 6 روز تاخیر می‌اندازد. میوه ها دارای لکه های زرد به طور نا منظم هستند و شکاف ها باز می‌شوند برخی نقاط میوه متورم می‌شود. در این بیماری فرم رشدی درخت باز می‌شود، جوانه ها قهوه ای شده و درخت به سرعت مسن می‌شوند. هلو و انواع هیبرید های هلو به این بیماری مستعد هستند.
